Er voor gaan

Een niet onbekende journalist, laten we hem S. noemen, voelt zich niet meer thuis is de fascinerende wereld van de media. Beetje ingewikkeld verhaal. Ik sla een paar stappen over waar ik trouwens veel te weinig van af weet, en kom aan op het moment waarop de journalist Vertaalbureau.nl een mail schrijft waarin hij laat weten dat sinds kort het vertaalvak heeft opgepikt, en vraagt of wij misschien werk voor hem hebben.

Omdat we bij Vertaalbureau.nl S. altijd wel gewaardeerd hebben, willen we hem graag steunen in zijn carrièrewending. Puur eigenbelang, want goede vertalers zijn zeldzaam. En wie kan schrijven en daarbij gewend is productie te draaien en met deadlines kan omgaan, zou zich wel eens, ondanks de wat lichtere vertaalbagage, kunnen ontpoppen als een uitstekende vertaler.

Maar nu komt het erop aan: gáát S. er voor? Want er zijn een paar forse hordes te overwinnen.

Ten eerste: je kunt als vertaler, tenminste, als je verzekerd wilt zijn van een gestage stroom opdrachten, eigenlijk niet meer zonder Trados of desnoods Wordfast of een andere zogenaamde CAT-tool. Je moet in die software investeren; allereerst een pittig bedrag (ik geloof 700 euro tegenwoordig), en flink wat tijd om ermee te leren "lezen en schrijven" - of nog wat extra geld aan cursussen.

Verder moet hij zich afvragen of hij bij al de kennis van politiek, cultuur, recreatie en maatschappelijk werk en bij al zijn schrijfervaring wel voldoende weet van de vakgebieden waarin wij meestal vertalen: technisch (inclusief software), juridisch, financieel, marketing, medisch. Ze vereisen allemaal een bijzondere vorm van gespecialiseerdheid, waarbij een vertaler veel moet weten en zich moet kunnen aanpassen aan het gewenste register. Een journalist heeft zijn eigen stijl.

Tenslotte: hij zal, tenzij hij het commercieel ongelukkige plan volgt boeken te gaan vertalen of televieprogramma's te ondertitelen, net als zuster Immaculata in het bekende gedicht van Gerard Reve nooit zijn naam vermeld zien. Dat was S. wel even anders gewend - meerdere keren per dag kon hij tot voor kort zijn naam in de krant zien, onder zijn eigen stukken en in stukken van anderen. Hij kon over zichzelf op de radio horen praten. Misschien zag hij ook nog wel eens "zijn kop op de tee vee" - dat weet ik niet, ik kijk alleen films.